Bùi Quốc Quang, Ph.D.
Childhood classmate and longtime best friend.
Please allow me to say a few words to my dear friend, VĨnh Đại:
We had known each other since we were in middle school in Saigon. Now we are both over 70. We were close friends for more than 50 years, but had never used any derogatory slangs “mầy tao" (Vietnamese) or "toi moi" (French) to call each other, or quarrel or disagree with each other. We always called each other as “cậu” (my respectable brother).
When we came to the United States, we saw each other more often, we understood each other more, and had shared together our frustrations as well as our hardship and happiness. We used to call each other “french kids” with lots in common, including enjoying black coffee with one sugar cube, drinking french wine, playing mahjong and casino roulette, telling jokes, traveling and even lying to cover up for each other. You were afraid of ghosts; thus you had often invited me to come stay at your house whenever Tuyethoa was not home.
Between friends, do you know that you were the most fortunate one? Not only did you have a wife, a daughter, son-in-law and grandson who adore you, you also had numerous colleagues who admire you, and lots of friends who are very fond of you. You see, so many friends from far and near are all gathered today, to say the last farewell to you as you are leaving us for a better and more peaceful place.
Now, since you are gone, there is nobody left to call us as “dốt” (dumb) anymore. Before, each time you won a mahjong game, you always rejoiced and mocked everybody as “dốt”; but, when you lost, you always blamed me as “dốt” because it was me who pulled you down with me. When the food at the restaurant was bad, you also blamed me for not ordering right; but when the food was good, I was also “dốt” because I did not bring you there earlier.
Many months ago, you told me that between close friends, whoever dies first is smarter than the one who is “dốt”and dies after. I asked you why? Your answer was that the “dốt” one who dies after has to bow down in respect to the one who dies first, that is why. Today as your “dốt” friend who will die after you, I come here to bow down in respect to you.
Anyway, I say goodbye to you today and wish you a peaceful voyage. after all, we will meet again some day in another world and we will be able to call each other “dốt” again.
Au revoir my dear friend.
- Bùi Quốc Quang
_______________________________
ORIGINAL VIETNAMESE VERSION
Vĩnh Đại,
Tụi mình quen nhau từ khi còn là học sinh trung học tại Saigon, giờ đây hai đứa đều ngoài 70. Thân nhau hơn 50 năm, chưa bao giờ mày tao hay toa moa với nhau, chẳng bao giờ cãi vã hay trái ý nhau, và lúc nào cũng gọi nhau một cách thân tình là Cậu xưng Tôi.
Qua Mỹ, gặp nhau thường xuyên hơn, tôi với cậu hiểu nhau hơn, san sẻ bực bội và chia xẻ vui buồn với nhau và hai thằng “tây con” có nhiều điểm tương đồng, từ cafe đen với một viên đường, rựou vang Pháp, đánh mạt chược, chơi roulette, kể chuyện tiếu lâm, đi du ngoạn và nói dối che chở cho nhau. Cậu sợ ma, nên cậu thường rủ tôi tới ngủ qua đêm những khi Tuyết Hoa vắng nhà.
Trong bạn bè, cậu có biết là cậu hạnh phúc lắm không? Không những cậu được vợ yêu, con gái, con rể, cháu ngoại thương mến, đồng nghiệp thán phục, ngoài ra cậu còn được rất nhiều bạn bè quý mến. Cậu thấy không, bạn bè ở xa hay gần đều về đây để chúc cậu đi vào chốn yên vui an nhàn.
Giờ đây, vắng cậu, không còn ai để mắng bạn bè là Dốt nữa
Những hôm thắng mạt chược, cậu khoái trá trêu chọc chúng tôi là Dốt,
Mà khi thua mạt chược, cậu cũng mắng tôi là Dốt vì để cậu thua lây,
Đi ăn nhà hàng không ngon cậu cũng la toáng lên là Dốt không biết gọi món ăn
Mà khi ăn ngon, thì tôi vẫn là Dốt vì không đưa cậu tới đó ăn sớm hơn
Mấy tháng trước, cậu bảo tôi là giữa đám bạn bè thân tình,
Thằng nào chết trước là khôn, thằng nào đi sau là Dốt,
Tôi hỏi tại sao ?
Thì cậu trả lời là thằng Dốt chết sau nên phải cúi đầu vái thằng khôn đi trước
Và hôm nay, tôi tới đây vái cậu.
Thôi, như một lời tạm biệt, cậu hãy ra đi thanh thản, vì rồi cũng có một ngày chúng ta lại gặp lại nhau ở một thế giới khác, để rồi lại được mắng nhau là Dốt.
Tạm biệt cậu,
- Bùi Quốc Quang
